امام سجاد(ع) عرض مىكرد: ... سلام بر تو اى ماهى كه نسبت به آمدنت حريص بوديم (لحظه شمارى مىكرديم) و در آينده، مشتاق آمدن آن هستيم!. و در دعاى وداع، عرض مىكند: اين ماه پس از آن كه تمام شد، از ما مفارقت كرد و ما را تنها گذاشت، ما آن را وداع مىكنيم، كه فراقش براى ما گران و سخت است. خدايا! ... بر محمّد و آلش درود فرست و مصيبت و اندوه از دست دادن ماه مبارك را جبران كن.(4) سودى كه ما در اين ماه برديم، برترين سودهاى جهانيان است
امام رضا(ع) در آخرين جمعه ماه شعبان، خطاب به اباصلت فرمود: ... اى اباصلت، بيش تر روزهاى ماه شعبان گذشت و اين آخرين جمعه آن است. تقصيرات خود را در آن چه از آن گذشته جبران نما و به چيزى كه به تو سود مىرساند روى آور. دعا، استغفار و تلاوت قرآن را بسيار نما و از گناهان خود نزد خدا توبه كن، تا ماه خدا به سوى تو رو آورد، در حالى كه براى خداوند عزّ و جلّ خالص شده باشى، و هيچ امانتى بر گردنت نباشد جز آن كه ادا نموده باشى و در دلت كينه مؤمنى نباشد، مگر آن كه از دل خارج كرده و هيچ گناهى نباشد، جز آن كه از دل زدوده باشى و از خدا بترس... . در باقيمانده اين ماه زياد بگو: ... خدايا، اگر در آن چه كه از ماه شعبان گذشته، مرا نيامرزيدى پس در مابقى آن بيامرز.(6)
ابن طاووس: عدّهاى اوّل سالشان، اوّل فروردين است. مثل يك نو جوان كه تلاش مىكند اوّل فروردين لباس نو در بر كند. درخت ها هم اوّل سالشان فروردين است كه لباس هاى نو و تازه در بر مىكنند. يك كشاورز، اوّل سالش اوّل پاييز است كه در آمد مزرعه را حساب مىكند. تاجرى كه كارگاه توليدى دارد هم اوّل سالى را براى خود تعيين مىكند. امّا آن ها كه اهل سير و سلوكند، اوّل سالشان ماه مبارك رمضان است و حساب ها را از ماه مبارك تا ماه مبارك بعدى بررسى مىكنند.
كسب آمادگى
براى ورود در هر مهمانى و ضيافتى، انجام مقدّماتى لازم است، از جمله؛ نظافت بدن و آرايش ظاهرى است. از آن جا كه روزه دار در ماه مبارك رمضان به يك ضيافت معنوى دعوت شده است، طبيعى است كه مقدّماتش نيز بايد متناسب با آن باشد. از اين رو، در سيره پيامبر(ص) و پيشوايان دين(ع)، در موقع رؤيتِ هلالِ ماهِ رمضان دعاهايى ديده مىشود.
امام باقر(ع) مىفرمايد: رسول خدا(ص) هرگاه هلال ماه رمضان را رؤيت مىفرمود، رو به قبله مىايستاد و مىگفت؛ ... خدايا، ما را با امنيّت، سلامت، اسلام، عافيت تمام، روزى وسيع، رفع بيماري ها، تلاوت قرآن و توفيق در نماز و روزه در اين ماه وارد كن!. ما را براى ماه رمضان، و اين ماه را براى ما سالم گردان تا ماه رمضان تمام گردد، در حالى كه ما را آمرزيدهاى!)